Astrofizikçi Jonathan McDowell, 12 Mart 2025 tarihinde X platformunda yaptığı paylaşımda, Kosmos-2553 uydusunun 5 Kasım 2024 ile 31 Ocak 2025 tarihleri arasında küçük bir yörünge değişikliği yaptığını belirtti. Bu uydu, 5 Şubat 2022’de Rusya Hava-Uzay Kuvvetleri tarafından fırlatılmıştı. Rus yetkililer, uydunun “yeni geliştirilen yerleşik cihazlar ve sistemlerin radyasyon ve ağır yüklü parçacıkların etkisi altında test edilmesi” amacıyla tasarlandığını ifade ettiler. Ancak, ABD hükümeti, uydunun anti-uydu yetenekleriyle ilgili testlerle bağlantılı olabileceğini öne sürdü.
NASA’nın Uzay Bilimleri Veri Koordinasyon Arşivi, Kosmos-2553’ü askeri bir keşif uydusu olarak sınıflandırıyor ve Rus havacılık üreticisi NPO Mashinostroyeniya tarafından geliştirildiğini belirtiyor. Uydu, potansiyel olarak radar keşif platformu olarak tanımlanıyor. Görevinin belirsizliği, uzay savaşıyla ilgili deneyler de dahil olmak üzere olası ikincil işlevleri hakkında spekülasyonlara yol açtı.
Biden yönetimi, daha önce Rusya’nın uzay tabanlı anti-uydu silahları geliştirme ve konuşlandırma çabaları konusundaki endişelerini dile getirmişti. Beyaz Saray yetkilileri, Kosmos-2553’ün, Rusya’nın yörüngesel varlıkları devre dışı bırakabilecek teknolojiyi test etme yönündeki daha geniş hedeflerinin bir parçası olabileceğini düşünüyor. Bu durum, nükleer patlama yoluyla olabilir. Uzayda bir nükleer patlama, elektromanyetik bir darbe (EMP) oluşturarak, askeri ve sivil operasyonlar için hayati önem taşıyan iletişim, navigasyon ve gözetleme uydularını felç edebilir.
Rusya, 2021 yılında doğrudan yükselen bir anti-uydu (ASAT) testi gerçekleştirmiş, kendi işlevsiz uydularından birini yok etmiş ve binlerce parça yörünge enkazı oluşturmuştu. Bu olay, Moskova’nın karşı-uzay operasyonlarına olan ilgisini vurgulamıştı.
Batılı analistler, Rusya’nın nükleer anti-uydu silahı geliştirmesinin, 1967 Dış Uzay Antlaşması’nı ihlal edeceğini belirtiyor. Bu antlaşma, nükleer silahların veya diğer kitle imha silahlarının yörüngeye yerleştirilmesini yasaklıyor.
Şu an için, Kosmos-2553, uzay tabanlı askeri rekabette yeni bir dönemin başlangıcına işaret edebilecek ek faaliyetler için uzmanlar tarafından yakından izleniyor.
