Uzun yıllardır İran ve Rusya’nın etkisi altında olan Suriye, Esad rejiminin çökmesiyle birlikte Türkiye’nin nüfuz alanına dönüşebilir. Bu durum, yalnızca Suriye’nin iç dengelerini değil, aynı zamanda Ortadoğu’daki güç mücadelesini de yeniden şekillendirebilir.
Türkiye’nin, Suriye’deki gelişmeleri “ustalıkla oynanmış bir stratejik oyun” olarak değerlendirdiği belirtiliyor. Özellikle, muhalif gruplara verilen destek, Türkiye’nin Esad rejiminin çöküşüyle ortaya çıkacak yeni düzende söz sahibi bir aktör olmasını sağladı. Bu süreçte, Türkiye’nin askeri varlığı, diplomatik ilişkileri ve istihbarat operasyonları ile etkin rol oynaması, bölgedeki nüfuzunu artırdı.
İran’ın Nüfuz Kaybı: Sadece Suriye değil, Kafkasya da riskte
Suriye’deki bu gelişmenin sadece Suriye ile sınırlı kalmayacağı, İran’ın Kafkasya’daki stratejik nüfuzunun da zayıflamasına neden olacağı ifade ediliyor. Özellikle, Zengezur Koridoru’nun açılması halinde İran’ın Kafkasya’daki jeopolitik önemi büyük ölçüde azalacak.
Zengezur Koridoru, Azerbaycan ile Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti’ni birbirine bağlayan stratejik bir geçiş hattı olarak biliniyor. Bu koridorun açılması, Ermenistan’ın kontrolünde olan kara bağlantısının Türkiye ve Azerbaycan lehine dönüşmesini sağlayacak. Bu durum, İran’ın kuzey koridorundaki lojistik üstünlüğünü kaybetmesine yol açacak. Eğer Türkiye’nin bu koridordaki talebi karşılanırsa, İran sadece Suriye’den değil, Kafkasya’dan da dışlanacak.
Türkiye’nin Stratejik Kazanımları
• Suriye’deki Etki Alanı: Esad rejiminin çökmesiyle Türkiye, Suriye’deki askeri ve diplomatik nüfuzunu artırarak bölgesel bir güç merkezi haline geliyor. Türkiye, Suriye’deki geçiş hükümetinin oluşumunda önemli bir aktör olabilir.
• Kafkasya’da Jeopolitik Üstünlük: Zengezur Koridoru’nun açılması, Türkiye ve Azerbaycan’ın Kafkasya’daki ticaret ve lojistik hatları üzerindeki kontrolünü artıracak. Bu hamle, İran’ın Kafkasya’daki nüfuzunu azaltacak ve Türkiye’nin jeopolitik çıkarlarına hizmet edecek.
• Rusya ve İran’ın Gerilemesi: Esad rejiminin çöküşü, Rusya ve İran’ın Suriye’deki askeri varlıklarını ve stratejik kontrolünü zayıflatabilir. Bu gelişme, Türkiye’nin liderlik rolünü daha da güçlendirecek.
Esad rejiminin çökmesi, Ortadoğu’daki güç dengelerini Türkiye lehine ve İran aleyhine değiştirecek bir gelişme olarak değerlendiriliyor. Türkiye, bu süreçte ustaca bir stratejik hamle ile hem Suriye’deki nüfuzunu artırıyor hem de Kafkasya’da Zengezur Koridoru’nun açılmasını sağlayarak İran’ın bölgesel etkisini sınırlandırmaya çalışıyor. Eğer bu strateji başarıyla uygulanırsa, Türkiye’nin Ortadoğu ve Kafkasya’daki etkinliği artarken, İran’ın bölgesel nüfuzu ciddi bir darbe alabilir.
