Teknoloji

Savunma sanayiinde 'kadın' eli

Türk savunma sanayiinde kadın mühendisler önemli işlere imza atıyor... Nida Temür de onlardan biri… Dalgıç tespit sonarının milli olarak geliştirilmesinde emeği çok. Temür yaşadıklarını, “Anadolu’nun ücra bir köşesinde doğdum. Şimdi TCG Anadolu’nun en kritik sistemlerinden biri için çalışıyorum. Tarifi zor duydular" cümlesiyle anlatıyor.

Savunma sanayii dendiğinde akla her ne kadar erkek egemen bir dünya gelse de diğer alanlarda olduğu gibi bu sektörde de dengeler hızla değişiyor. Türkiye’nin yerli/milli savunma sanayii kabiliyetlerinin gelişmesinde özellikle son yıllarda kadınların üstlendiği roller giderek artıyor.

8 Mart Dünya Kadınlar Günü kapsamında bir araya geldiğimiz Nida Temür de bu isimlerden biri… Terörün ve savaştaki asimetrik dengenin giderek değiştiği günümüzde en büyük tehditlerden biri dalgıç teröristler. Bu saldırı türünde gemiye suyun altından yaklaşan dalgıç, üzerindeki bombayı platforma yerleştirip oradan uzaklaşıyor. Bombanın patlamasının ardından gemi ya tamamen batıyor ya da o an için kullanılamaz hale geliyor.

Bu tehdide çözüm bulmak için geliştirilen sisteme ‘Dalgıç Tespit Sonarı’ deniliyor. Dünyada çok az sayıda ülke bu tehdide kendi imkanlarıyla çözüm buldu. Türkiye de onlardan biri. ARMELSAN imzalı ARAS-2023 isimli Dalgıç Tespit Sonarı, ülkemizin yerli/milli imkanlarla geliştirdiği ilk dalgıç tespit sonarı olmakla kalmıyor, sahip olduğu imkan ve kabiliyetlerle kendi alanında en iyilerden biri olarak öne çıkıyor.

“Savunma sanayii üniversite yıllarımdan bu yana hayalimdi”

Nida Temür, ARAS-2023’ün en kritik noktalarından biri olan yazılım kısmında çalışıyor. Sektör için “Dışarıdan bakıldığında biraz daha erkek işi görünüyor ama öyle değil. Kadın ya da erkek olmanın bence bir farkı yok. Hepimiz tamamen yaptığımız işe odaklanıyoruz” diyor.

Üniversite yıllarında savunma sanayiinde çalışmayı kafaya koymuş isimlerden biri Temür… “Askerimizi, polisimizi, güvenlik güçlerimizi koruyabilmek ve sonuç itibariyle ülkemiz için bir şeyler yapabilmek en büyük motivasyonum oldu” cümlesini kuruyor.

Her türlü zorluğa rağmen günün sonunda yine de mutlu hissettiklerinden bahsediyor ve aslında yaptıkları işin parayla, makamla, mevkiyle ölçülemeyeceğinin altını çiziyor. “Para için sabah akşam yoğun bir tempoda çalışmak bana göre değil. Bunu yapamam. Ama devletimiz, milletimiz için dur durak bilmeden çalışabilirim” ifadesini kullanıyor.

Anadolu’nun ücra bir köşesinden TCG Anadolu’ya uzanan yol

Türkiye’nin tek seferde yaptığı en büyük savunma sanayii platformu olan TCG Anadolu, ARAS-2023’ün ilk ev sahiplerinden biri. Dalgıç tespit sonarının TCG Anadolu’ya entegrasyonu sırasında yaşadığı duyguları şöyle anlatıyor Nida Temür:

“Testler için geminin yanına gittiğimizde uzaktan bir TCG Anadolu’ya bir de kendime bakıyordum… Ben Anadolu’nun ücra bir köşesinde doğdum. Ama şimdi TCG Anadolu için çalışıyorum. İki Anadolu arasında tarifsiz duygular yaşıyorum. Küçüklüğümde tabii ki bunları hayal bile edemezdim. Ama şimdi burada olmak bana büyük bir gurur veriyor.

Savunma sanayii gizlilik derecesi yüksek bir sektör. İş hayatında bazen öyle bir gün geçirirsiniz ki eve gelip hemen ailenize anlatmak ya da arkadaşlarınıza bahsetmek istersiniz. Maalesef bizim dünyamızda bu yok.

Örneğin, TCG Anadolu için yaptığımız testlerde askerler yanımıza gelip ‘Bugün yeni bir rekor kırdık’ ya da ‘Ülkemiz adına son derece kritik bir işe imza attık’ diyordu. O mutluluğu evinize, ailenize taşımamak bazen üzücü ama yine de üzerinizde bıraktığı etki paha biçilemez.”

“Gençler hayal kurmaktan korkmamalı”

ARMELSAN özellikle su altı sistemler konusunda alanının en iyilerinden biri olarak öne çıkıyor. Nida Temür sadece ARAS-2023’te değil şirketin diğer kritik projelerinde de önemli görevler üstleniyor.

Temür’ün hikayesi aslında sektörde çalışmak isteyen gençler adına da yol gösterici bir örnek… Neler yapmaları gerektiğini sorduğumuzda, “Sakın ‘zor işler, biz yapamayız’ diye düşünmesinler. Ülkesini, milletini, devletini seven her genç bu sektörde kendine yer bulabilir. Gerçekten bu alanı sevmek ve yeterince çalışmak en önemli anahtar. Bunu yapabilirlerse gerisi kendiliğinden gelir” diyerek sözlerini tamamlıyor.