Ulusal Teknoloji Girişimciliği Stratejisi ve Turcorn 100 Programı Tanıtım Töreni, İstanbul Resim ve Heykel Müzesi'nde gerçekleştirildi.
Törende konuşan Sanayi ve Teknoloji Bakanı Varank, dünya ekonomisinin geçen yıl yaklaşık yüzde 6 büyürken küresel girişimcilik ekosisteminin yüzde 14 civarında büyüdüğünü hatırlatarak aralık itibarıyla dünya genelinde faaliyet gösteren yaklaşık 1.200 unicornun 4 trilyon dolar değere ulaştığını söyledi.
Halihazırda dünyada 2 milyona yakın teknoloji girişiminin bulunduğunu, her yıl yaklaşık 140 bin yeni girişimin bu ekosisteme dahil olduğunu dile getiren Varank, 2021'de yatırım turu ve yatırım büyüklüğü anlamında rekorların kırıldığını, bu sene ise azalan yatırım oranlarının ve düşen değerlemelerin konuşulmaya başlandığını anlattı.
Varank, bu yılın 9 ayında 26 bin yatırım turunda 2021'in yaklaşık yarısı kadar, 330 milyar dolarlık, yatırım gerçekleştiğini kaydederek, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Dünya genelindeki eğilimin aksine Türkiye'de 2021'de yakaladığımız başarı trendinin artarak devam ettiğini memnuniyetle takip ediyoruz. Geçen yıl Türkiye'de 329 girişim, toplamda 1,6 milyar doların üzerinde yatırım alarak tüm zamanların rekorunu kırmıştı. 2022 yılının 9 ayında neredeyse aynı rakamları yakaladık sene sonunda bunları geçeceğimizi düşünüyoruz. En çok yatırım yapılan zirvedeki ilk 10 ülke arasında yerimizi aldık.
Bu süreçte, ülkemizde başlayıp unicorn olan başarılı girişimlerin serüvenlerine baktığımızda birçok yeni girişimin de ciddi yabancı fon yatırımı aldığına ve yüksek tutarlarda çıkış yapma başarısı gösterdiklerine hep beraber şahitlik ediyoruz. Aynı zamanda girişim sermayesi fon sahiplerinin, melek yatırım ve kitle fonlama platformlarının sayısının da giderek arttığını görüyoruz."
"Temel amacımız örnek bir girişimcilik ekosistemi oluşturmak"
Bakan Varank, teknoloji odaklı şirketlerin ekonomideki rollerinin önemine işaret ederek, bu sebeple teknoloji tabanlı girişimciliği hem kalkınma planlarının hem de 2023 Sanayi ve Teknoloji Stratejisi'nin odağına aldıklarını söyledi.
Teknoloji alanında elde edecekleri başarıların ne kadar hayati olduğunun bilinciyle gece gündüz çalışmaya devam ettiklerini dile getiren Varank, şu açıklamalarda bulundu:
"Yine bu süreçte, ülkemizdeki girişimcilik ekosistemini küresel boyutta lider konuma taşıyacak bir vizyon belgesine, bir yol haritasına ihtiyaç duyduğumuzu gördük. İşte bugün, bizi 'büyük ve güçlü Türkiye hedefine' yaklaştıracak Ulusal Teknoloji Girişimciliği Yeni Stratejisi'ni tanıtıyoruz. Bu stratejiyi tüm paydaşları sürece dahil ederek tamamladık. Zaten gördüğünüz gibi oyunun en büyük oyuncuları da bugün bizlerle birlikte. Sadece ellerini değil adeta vücutlarını taşın altına koyarak kendi başardıkları hikayeleri, bizim Türkiye'de geliştirmemiz için gayret gösteriyorlar."
Varank, bu süreçte fizibiliteleri yaptıklarını, sorunları masaya yatırdıklarını, insan kaynağı potansiyelini de dikkate alarak belgeyi hazırladıklarını kaydederek, "En temel amacımız, nitelikli insan kaynağının gelişmesine olanak sağlayan, girişimciliği teşvik eden ve finansman imkanlarının artırıldığı örnek bir girişimcilik ekosistemi oluşturmak. Onun için Teknogirişim stratejimiz de iddialı ama potansiyelimize göre gerçekçi hedefleri ortaya koydu. Bu hedefler doğrultusunda çalışmaya devam edeceğiz." diye konuştu.
"Turcorn 100'ü şirketlerin milyar dolar değerlemeye ulaşması için çıkardık"
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Varank, Turcorn 100'ün, bu vizyon belgesi çerçevesinde Türkiye'den yeni milyar dolar değerlemeye ulaşan şirketler çıkarmak için tasarladıkları bir program olduğunu belirterek, "Bu terzi usulü bir program. Eğer Turcorn 100 Programı ile yeni unicornlara ulaşmak istiyorsak, hangi alana müdahale etmemiz gerekiyorsa, nerelere yatırım yapmamız gerekiyorsa, onlara odaklanabileceğimiz bir tersi usulü program. Bu manada da bu programdan faydalanan şirketlerimizin gerçekten önemli başarılar elde edebileceklerine inanıyoruz." değerlendirmelerinde bulundu.
Türkiye'nin ilk unicornlarının temsilcilerinin kendisinden önce deneyimlerini paylaştığını aktaran Varank, şu ifadeleri kullandı:
"Asıl önemli olan iş tecrübesi ve bu tecrübeyi sizin herhangi bir parayla satın alma imkanınız yok. İşte programının en önemli ayaklarından bir tanesi ulusal yol göstericiler. Burada tecrübeli yöneticiler, tecrübeli arkadaşlarımız yeni unicornlar için tecrübelerini ortaya koyacaklar ve emin olun çok güzel ve çok cömert bir şekilde bu tecrübelerini paydaşlarla paylaşmış olacaklar. Burada yaptığımız çalışmada tamamen gönüllülük esasına dayanıyor.
Buradaki ulusal yol göstericiler ya da bize destek olacak şirketler bunu para için yapmıyorlar. Yeter ki Türkiye'de biz bir ekosistem oluşturalım. Türk şirketleri dünyada vitrine çıkabilsin, Türkiye'yi toptan kalkındıralım, yeni teknolojiler geliştirelim, insanlığa faydamız olsun' Bunun için yola çıktılar."
"Türkiye'den en az 10 unicorn çıkacak' dediğimizde bizimle dalga geçmişlerdi"
Bakan Varank, dünyadaki trendlerin takip edilmemesi halinde teknolojide başarılı olma şansının bulunmadığını belirterek, dünyadaki teknoloji girişimciliğini özel sektörün sürüklediğini ancak Türkiye'de geleneksel iş dünyasının bu alanlara yeterince ehemmiyet vermediğini söyledi.
Varank, "Bu nedenle biz kamu tarafı olarak sürükleyici olmaya çalışıyoruz. Onun için fon mu kurulacak biz destek oluyoruz. Fonların fonu mekanizması mı kurulacak biz destek oluyoruz. Kitlesel fonlamayı Türkiye'nin gündemine getirmemiz mi gerekiyor biz kalkınma ajanslarımızla destek oluyoruz ve tüm bu gündemi Türkiye'de oluşturmaya başlıyoruz. Bu sayede de arkamızdan ekosistemin hareket ettiğini görebiliyoruz. Hamdolsun güzel işler yaptık." açıklamasında bulundu.
"Türkiye'den 2023'e kadar en az 10 unicorn çıkacak" dediklerinde kendileri ile dalga geçildiğini anımsatan Varank, "'Hadi canım Türkiye'den unicorn mu çıkar' dediler? Ama bugün geldiğimiz noktada bu sayıları yakalayabildiğimizi görüyoruz. Onun için biz kamu tarafı olarak elimizi taşın altına koyduk. Bundan sonra da koymaya devam edeceğiz. Ama özel sektörün bu işlerin öneminin farkına varması lazım." şeklinde konuştu.
"Teknolojide bir vizyon ortaya koyarak Avrupa'da manşet attırdık"
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Varank, yatırım ve fonlar kadar siyasi vizyonun ve iradenin de çok önemli olduğunu belirterek, şöyle devam etti:
"İşte Avrupa'da atılan Türkiye teknolojide Avrupa'nın nasıl yıldızı oldu?' manşetini nasıl attırdık. Siyasi iradeyle bu işlerin arkasında durarak, bir vizyonu ortaya koyarak. Yoksa siz Amerika ile zoom bağlantısı yapmayı dünyanın en büyük teknolojisi sanırsanız emin olun girişimcilik alanında sadece nal toplarsınız. İşte biz 2002'de iktidara geldiğimizde bu ülkede sadece iki tane teknopark vardı. Bugün 97 teknopark var. AR-GE ve tasarım merkezi diye bir şey yoktu. Bunu ilk biz başlattık. Şu anda 1.500'ün üzerinde AR-GE ve tasarım merkezi var. Çeşitli altyapılar kurduk, kuluçka merkezleri kurduk. Onun için dünyada, teknolojide neler olduğunu görmek için New York'a, Londra'ya gitmeye gerek yok."
Varank, 20 yılda çok önemli yatırımlar yaptıklarını, şimdi ise hızlarını artırdıklarını kaydederek, özel sektör ve paydaşlarının katkısıyla güzel neticeler elde edeceklerini vurguladı.
Bu programla bütün ihtiyaç alanlarına dokunduklarını dile getiren Varank, "Ama eksikliğimiz olabilir, insanız. Bu programı güncellememiz gerekirse güncelleyeceğiz. Ama tekrar özellikle girişimcilerimizin bu işlerde emek vermiş arkadaşlarımızın katkılarını çok önemsiyoruz." ifadelerini kullandı.
"Yurt Dışı Hızlandırıcı Destek Programı'na başvurular bugün başladı"
Bakan Varank, programın ardından basın mensuplarına yaptığı açıklamada, Turcorn potansiyeli taşıyan firmalara verecekleri desteklere ilişkin detaylar paylaşarak şu değerlendirmelerde bulundu:
"Bu potansiyeli taşıyan firmalarımıza, özellikle teknoloji tabanlı girişimcilerimize biz terzi usulü destekler vereceğiz. Mevzuatta eksiklerimiz varsa bunları güncelleyeceğiz, maddi olarak desteğe ihtiyaçları varsa bunları vereceğiz. En önemlisi daha önce bu süreçleri yaşamış, unicorn olmuş firmalarımızın değerli yöneticileri bu potansiyel taşıyan firmalarımıza mentorluk yapacaklar, danışmanlık verecekler. Onlar süreçlerini daha rahat ve hızlı geçirsinler diye onlara destek olacak."
Varank, yeni bir destek programı olan Yurt Dışı Hızlandırıcı Destek Programı için başvuruların bugün başladığını kaydederek, şu detayları paylaştı:
"Yeni girişimler, startuplar, filiz girişimlerin büyümesi gerekiyor. Yeni pazarlara açılması gerekiyor. Bunun farklı mekanizmaları var. Bunlardan bir tanesi de hızlandırma programları gerçekleştirmek. Hızlandırma programlarıyla biz potansiyel taşıyan filiz şirketlerimizi, startuplarımızı yurt dışına götüreceğiz. Oradaki networklere dahil edeceğiz. Orada mentorluk desteği almalarını, danışmanlık desteği almalarını ürünlerini pazarlamalarını sağlayacak, ticarileşmiş fikirlerini daha hızlı yatırıma dönüştürebilmeleri için girişimlerimize destek vereceğiz. Bu hızlandırma programı desteğinden startuplarımız faydalanabileceği gibi, Türkiye'de yatırım fonları, teknoparklar da bu destekten faydalanabilecek.
Biz burada girişim başına 50 bin dolara kadar destek vereceğiz. Buradan çağrıyı yapmış olayım. Hızlandırma programına başvurular bugün itibarıyla açıldı. KOSGEB'den hızlandırma programına başvurmak isteyen özellikle teknoloji tabanlı startuplarımız bugün başvurabilir. Yurt dışındaki hızlandırma programlarına dahil olup bizden 50 bin dolarlık destek alabilirler. Bunun neticesinde, firmalarımız hızlı şekilde büyüyecekler, gelişecekler, yeni pazarlara açılacaklar. Satışlarını artıracaklar, ihracat yapabilecekler ve yatırım alacaklar."
Türk unicornların temsilcileri deneyimlerini paylaştı
Programda Türkiye'nin ilk unicornları arasında yer alan Getir'in Kurucu Ortağı Tuncay Tütek, Hepsiburada'nın Pazarlama Grup Başkanı Ender Özgün, Insider'in Kurucu Ortağı Kerem Bozokluoğlu ve Trendyol'un Kurucu Ortağı Begüm Tekin şirketlerinin başarı hikayelerini paylaşarak, unicorn olmayı hedefleyen girişimlere tavsiyelerde bulundu.
Konuşmacı isimler arasında yer alan Baykar Yönetim Kurulu Başkanı ve Teknoloji Lideri Selçuk Bayraktar da şirketin kuruluşundan bugüne kadar hayata geçirdiği insansız hava aracı sistemlerinden, bu SİHA'lara yönelik yurt dışından gelen yoğun talepten, hayata geçirdikleri projelerden ve Türkiye'nin ilk insansız savaş uçağı Bayraktar Kızılelma'dan bahsetti.
Etkinliğin sonunda Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi Başkanı Burak Dağlıoğlu ve THY Yönetim Kurulu ve İcra Komitesi Başkanı Prof. Dr. Ahmet Bolat'ın yanı sıra Amazon, Softtech, Meta, Microsoft, Google, Turkcell ve Bilişim Vadisi gibi Ulusal Teknoloji Girişimciliği Stratejisi ve Turcorn 100 Programı'nın 17 paydaşının temsilcileri fotoğraf çektirdi.
Programa Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın kızı Sümeyye Erdoğan Bayraktar ile Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcıları Mehmet Fatih Kacır ve Çetin Ali Dönmez de katıldı.