Envanter

Türkiye’nin İlk Yerli Turbojet Motoru: KTJ-3200

Kale Arge tarafından tamamen yerli imkanlarla ve özgün olarak geliştirilen KTJ-3200 Turbojet Motoru, tüm bileşenleri Türkiye'de tasarlanıp üretildiği için yurt dışı bağımlılığı olmadan, ihracat kısıtlamalarına tabi olmaksızın geliştirildi.

Kalifikasyon süreci 2021 yılında başarıyla tamamlanan KTJ-3200'ün seri üretimine 2022'nin ilk yarısında Kale Havacılık tesislerinde başlandı. Fabrika kabul testlerinin ardından, 2022'nin ikinci yarısında seri üretimi tamamlanan motorların teslimatına başlanmış ve ilk teslimatlar ROKETSAN’a yapılmıştı.

KTJ-3200, ilk aşamada SOM ALCM üzerine entegre edildi. Ayrıca, motor yapılan modifikasyonlarla ATMACA Gemisavar Seyir Füzesi'ne de uygun hale getirildi. Bu nedenle teslimatlar hem SOM hem de ATMACA için gerçekleştirildi. Seri Üretim Projesi kapsamında, SOM ve ATMACA ile atış testleri de yapıldı. Bu testler, entegrasyon çalışmalarının önemli bir kilometre taşı olarak değerlendiriliyor.

2022 yılı boyunca KTJ-3200'ün entegrasyonu ve seri üretimi, yeni motorların kalifikasyonu ve üretim altyapısının geliştirilmesi hedeflendi.

Kale Arge, yurt içi ve yurt dışından gelecek potansiyel siparişleri göz önünde bulundurarak, her yıl 100'den fazla turbojet motor üretme kapasitesini artırmayı planlıyor.

Proje süreci

Proje, 22 Şubat 2012 tarihinde Savunma Sanayi Başkanlığı (SSB) ile imzalanan 'Turbojet Motorların Geliştirilmesi Projesi Sözleşmesi' ile başladı. Kale Arge, o dönemde Türkiye’de gaz türbin motorları konusunda deneyimli insan kaynağı ve teknolojik altyapı eksikliği nedeniyle tüm teknolojiyi ve kritik alt sistemleri kendisi geliştirmek zorunda kalmış ve proje 9 yılda tamamlanmıştı.

Bu süreçte, kritik alt sistemlerin geliştirilmesi için büyük çaba sarf edildi. Örneğin, piroteknik ateşleyici teknolojisinin kazanımı ve üretimi iki yılı aşkın bir sürede gerçekleştirildi.

Teknik detaylar

KTJ-3200 Turbojet Motoru, 4 kademe eksenel kompresör, dairesel yanma odası ve tek kademe türbinden oluşan, 3.200N itki gücü kapasiteli bir motordur. 63 cm uzunluğunda, yaklaşık 30 cm çapında ve 50 kg ağırlığındadır.

Performans ve itki gücü açısından muadilleri ile benzer kabiliyetlere sahip olan KTJ-3200, daha uzun ömürlü ve düşük yakıt tüketimi ile öne çıkıyor. Farklı irtifa ve hız şartlarında başlatılabilme özellikleri sayesinde, 5.000 metre irtifada ve Mach 0.95 süratte çalışabiliyor.

Kale Arge, KTJ-3200’ün yanı sıra farklı itki gücü kapasiteli dört ayrı turbojet motor geliştirme projesini de aynı anda yürütebilecek kapasiteye ulaşmış durumda.

KTJ-3200, üstün özellikleri ve yerli tasarımıyla, farklı hava platformlarına adapte edilebilecek esneklikte bir motor olarak dikkat çekiyor. Türkiye’nin ilk milli turbojet motoru olan KTJ-3200, Kale Arge Geliştirme ve Test Merkezi'nde bulunan İrtifa Test Sistemi ile farklı irtifa ve hız şartlarındaki performansını kanıtlamış ve seyir füzeleri ile hedef uçaklar gibi insansız platformlara yönelik optimize edilmiştir.