Teknoloji

Özel görev birliklerde "geleceğin askeri" uygulaması yaygınlaşıyor

Türk savunma sanayisi bünyesinde geliştirilen yenilikçi teknolojilerin giyilebilir teknolojilerle güvenlik güçlerine sunulmasını sağlayan Askeri Taktik Operasyon Kiti (ATOK), "özel görev birliklerde" yaygınlaşıyor.

BİTES Savunma Havacılık ve Uzay Teknolojileri, 25-28 Temmuz'da İstanbul'da düzenlenecek 16. Uluslararası Savunma Sanayii Fuarında (IDEF 2023), yenilikçi teknolojilere dayalı bir dizi yeteneği yerli ve yabancı ziyaretçilerle paylaşacak.

Şirket, son dönemde dikkati çeken ATOK sistemine yönelik son gelişmeleri de fuarda duyuracak. Genelkurmay Başkanlığının talebi ve Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı tarafından yürütülen ATOK Projesi ile gelişmiş birçok teknolojiyi "tek er/tek askeri personel" seviyesinde kullanıma hazır hale getirdi.

Sahadaki kalifikasyon testlerinin Aralık 2021'de tamamlanmasıyla ATOK sisteminin yaygınlaştırılmasına başlandı.

BİTES ile BMC arasında Kasım 2022'de imzalanan sözleşmeyle ATOK sisteminin yaygınlaştırma fazı resmiyet kazandı. BMC'nin Emniyet Genel Müdürlüğü Mayına Karşı Korumalı Araç (MKKA)-2 Projesi kapsamında imzalanan sözleşmeyle 5 Komuta Kontrol Aracı tasarlandı. Her araçta 20 kişiyi destekleyen konfigürasyon ile araçlar ATOK sistemiyle donatılacak. Bu araçlar vasıtasıyla taktik sahada Emniyet Genel Müdürlüğü Özel Harekat Başkanlığı personelinin operasyonları, ATOK sistemiyle icra edilecek.

Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı ile Mayıs 2023'te imzalanan sözleşme kapsamında ise Jandarma Komando Özel Asayiş Komutanlığı ve Özel Kuvvetler Komutanlığı kullanımı amacıyla 2 ATOK sistemi daha sağlanacak. Bu projede ATOK sistemi çekili olacak şekilde teslim edilecek. Tek dingilli bir römork ve üzerine yerleştirilecek bir shelterden oluşan sistemin içine ve üzerine, gerekli iletişim altyapısı ve ATOK donanımları konumlandırılacak. Bu sayede, herhangi bir araca entegre edilecek olan çekili sistem ile ATOK istenen noktaya taşınarak, taktik sahada operasyon desteği sağlanacak.

Personel teknolojiyle donatılıyor

Özel eğitimli görev birliklerinin icra ettikleri operasyonlarda sahaya tümüyle hakim olmaları amacıyla görev öncesi detaylı planlamalar yapılıyor. Operasyon sırasında, personelin konumu ve görev yapabilecek durumda olması birliğin zarar görmeden görevi başarabilmesi için hayati önem taşıyor.

Bu amaçla, BİTES tarafından milli imkanlarla geliştirilerek mobil platformlarda çalışabilecek şekilde kullanılabilen ATOK sistemi; coğrafi bilgi sistemi fonksiyonları ile harita ve taktik resim kabiliyetini güvenlik güçlerinin kullanımına sunuyor. Ayrıca özel geliştirilmiş mesajlaşma yazılımlarıyla her türlü istihbaratın (fotoğraf, video, sesli, yazılı mesaj, doküman ve benzeri) birlik içinde paylaşımına imkan veriliyor.

ATOK sistemi, personelin sahada hareketlerini kısıtlamayacak şekilde taşınabilir ve hazır ürünlerden oluşuyor. Sistem, özel görev birliklerinin durumsal farkındalığının artırılmasına ve dost ateşinin önlenmesine olanak tanıyan ileri teknolojiyle donatılıyor. Ayrıca operasyonu gerçekleştiren ekibe göre özelleştirilmiş konfigürasyonlar bulunuyor.

ATOK sisteminde, personelin taşıyacağı mobil bir cihaz ve bu cihazla uyumlu algılayıcılar yer alıyor. Sistemin bir parçası olan "mobil cihaz uygulamasına" özel olarak geliştirilmiş harita altyapısıyla harekat fonksiyonları birleştiriliyor. Harita altyapısı üzerinde, NATO ve "milli semboloji" standartlarına uygun olarak taktik haritalar oluşturulabiliyor. Diğer yandan birlik içinde farklı görevlerdeki personelin ihtiyaç duyacağı birtakım ilave fonksiyonlar ve algılayıcılar da ATOK sistemine ekleniyor.

Operasyon sahasında birçok imkan sağlıyor

ATOK yaygınlaşırken gelişimini de sürdürüyor.

Android platformlarda çalışan ATOK sisteminin kullanıcı ara yüzleri, sahada daha iyi bir kullanıcı deneyimi sunmak, durumsal farkındalığa ve istihbarat verilerine daha hızlı erişmek için güncel teknolojilere uygun şekilde güncellendi.

ATOK bünyesinde dost birlik takibi, tim içi personellerin sağlık ve konum bilgilerinin canlı olarak izlenmesi, tim içi ve timler arasında kapalı devre baz istasyonu (LTE) ile güvenli iletişim kurulması, tim içi mesajlaşma, tim içi görüntülü görüşme, operasyon verilerinin şifreli olarak iletilmesi ve kaydedilmesi, GNSS erişiminin olmadığı ya da güvenilmez olduğu durumlarda bile Pozisyon Kestirim Algoritması ile personel konumunun hesaplanması ve paylaşılması mümkün oluyor.

Ayrıca muharebe sahasındaki verilerin Uzak Komuta Kontrol Merkezine ve Mobil Komuta Kontrol Haberleşme Aracına aktarılması, paraşütçü personel iniş desteği, insansız hava/kara araçlarının (İHA/İKA) yönetimi ve video gösterimi, artırılmış gerçeklik gözlüğü desteğiyle dost birlik takibi gerçekleştirilebiliyor.

İHA ve İKA'lardan sonra robot köpek de dahil oldu

ATOK sistemi ile İHA ve İKA'lardan gelen veriler ve video görüntüleri operasyon timi içinde paylaşılabiliyor. Bu kabiliyetle birlikte ATOK kendi özel harekat alanında ve tanımladığı özel haberleşme ağıyla tim içinde durumsal farkındalığı artırıp, dost birlik takibini en üst seviyeye çıkartıyor. Giyilebilir teknolojilerle kablosuz ve güvenli haberleşmeyi sahada özel birliklerin kullanımına sunan ATOK sistemi, İHA/İKA'lardan alınan verilerin harekat sahasında anlık paylaşımını da aynı yöntemle sağlıyor.

Ayrıca yer radarlarından alınan veriler ATOK sistemi ile entegre edilerek ATOK haritası üzerinde sergilenebiliyor. Böylece karşı tehdit unsurları ATOK sisteminde görselleştirilip, tim içinde tehdit olarak paylaşılabiliyor.

ATOK sistemiyle entegre olan son insansız araç ise "robot köpek" oldu.

Bu entegrasyonla sahada, personelin ulaşımının zor ya da riskli olduğu durumlarda "robot köpek" ile bu bölgelere ulaşılıp, video görüntüleri ve çeşitli kontroller sağlanabilecek.